در ادله و متون دینی، تولیدمثل و زادآوری، امری پسندیده و ممدوح بوده
برخی از دانشمندان، هدف از ازدواج را تولید مثل و بقای نسل برشمردهاند. بنابر این تعریف و با توجه به وضعیت بیولوژیک دو جنس زن و مرد، هدفی جز تولیدمثل و باقی گذاشتن نوع انسان منظور نبوده است. سایر احکام مربوط به روابط زن و مرد از قبیل احکام رعایت عفت، زناشویی، اختصاص داشتن زوجه به زوج، احکام طلاق، عدّه، اولاد، ارث و... هم بر اساس همین واقعیت وضع شده است.
افزون بر آن، در ادله و متون دینی، تولیدمثل و زادآوری، امری پسندیده و ممدوح بوده و نسبت به آن تأکید و ترغیب فراوانی صورت گرفته است. از منظر متون دینی، فرزند شایسته، نعمتی از نعمتهای الهی و گلی از گلهای بهشت است [1]. علاوه بر اين، مایه زینت زندگی [2] و یار و مددکار انسان [3] میباشد، یادگار و جانشین پدر و مادر[4] در دنیاست و استغفارگویی و اعمال نیک او سبب آمرزش و نیکبختی والدین در حیات اخروی[5] میشود.
وجود این مقدار تأکید و ترغیب، کافی است تا انگیزه تولید نسل و داشتن فرزند را در انسان تقویت کند. از سوی دیگر، در روایات متعددی نسبت به تکثیر اولاد، تأکید و سفارش شده است.
مباهات پيامبر(ص) در قيامت به كثرت امت خود
استحباب تکثیر نسل از دیدگاه اسلام:
در ادله و متون دینی، نسبت به تکثیر نسل و کثرت موالید، سفارش و ترغیب شده است که به پارهای از آنها اشاره میشود:
امام صادق(ع) از قول رسول خدا(ص) فرمود: «اکثروا الولد، أکاثر بکم الأمم غداً»[6] فرزندان خود را زیاد کنید تا فردا به واسطه (کثرت) شما بر دیگر امم افتخار نمایم.
در صحیفه عبدالله بن سنان آمده است که امام صادق(ع) فرمود: مردی نزد رسول خدا(ص) آمد و گفت: ای پیامبر خدا، من دختر عمویی دارم که زیبایی و حسن دین او را میپسندم ولی او نازا است، پیامبر (ص) فرمود: با او ازدواج نکن؛ زیرا حضرت یوسف(ع) هنگام ملاقات با برادرش از او پرسید: برادر، چگونه توانستی پس از من با زنان ازدواج کنی؟ پاسخ داد: پدرم به من فرمان داد که اگر میتوانی فرزندانی داشته باشی که زمین را از تسبیح سنگین نمایند، ازدواج کن.
ازدواج با زنی که فرزند زياد ميآورد
امام (ع) فرمود: فردای همان روز مردی نزد پیامبر (ص) آمد و همان پرسش را مطرح کرد. پیامبر(ص) فرمود: «تزّوج سوآء ولوداً، فانّی مکاثر بکم الأمم یوم القیامه قال: فقلت لأبی عبدالله(ع) ما السوآء؟ قال: القبیحه. »[7] با زن سواء که فرزند زیاد میآورد ازدواج کن؛ زیرا من در روز قیامت به فراوانی مسلمانان بر دیگر امتها تفاخر میکنم، راوی میگوید: از امام (ع) سوال کردم: سوآء چیست؟ امام (ع) فرمود: زن زشت منظر.
و نیز در روایت آمده است: «ما یمنع المؤمن أن یتّخذ اهلاً لعلّ الله یرزقه نسمه تثقّل الأرض بلا اله الّا الله.»[8] چه چیز مانع آن است که فرد مؤمن، همسر اختیار کند؟ شاید خداوند از این راه فرزندی به او ببخشد که زمین را با گفتن لااله الا الله سنگین نماید.
امام باقر(ع) از قول رسول خدا(ص) فرمود: با دختر باکرهای که فرزند زیاد میآورد ازدواج کنید و با زن نازای زیبا ازدواج نکنید؛ زیرا من به فزونی جمعیت شما در روز قیامت، بر امتها مباهات میکنم[9].
از مجموع احادیث گذشته، میتوان مطلوبیت زیاد نمودن فرزند و تکثیر را استفاد نمود. ترغیب به سنگین نمودن زمین به وسیله تسبیح تسبیحگویان و مباهات نمودن پیامبر(ص) به سایر امم به واسطه کثرت جمعیت امت خویش و... اموری است که به روشنی دلالت بر مطلوبیت فرزندان زیاد دارد.